11.02.2025 Salı

Stres ile Başa Çıkabilme

Stres, herhangi bir olay veya konuda, bireylerin kendileri üzerinde hissettikleri baskı halidir. Aynı zamanda stres, zaman zaman anlık olarak ortaya çıkabilen, kişiler üzerinde tehlike hissettiren olay veya stres anında, düşünce sebebiyle oluşan gerek fiziksel gerekse duygusal tepki bütünlüğüdür.

İnsanlar, sosyal çevresinde olumsuz bir olay yaşadığı durumlarda veya sınav zamanlarında strese girebilirler. Stres, belirli bir seviyeye kadar normaldir. Normal seviyedeki stres yaptığımız bir işi özenerek yapmamıza ve çaba göstermemize yardımcı olur. Fakat yüksek derecede stresler hayatımızı olumsuz yönde etkilemektedir. Stres eğer ki kontrol altına alınmadığı ve yönetilmediği taktirde, stres kendini başka duygularla ön plana çıkartacaktır. Stres doğru şekilde yönetilmediği taktirde kendini öfkeye, sinirlilik ve hırçınlığa, mutsuzluğa dönüştürmesi kaçınılmazdır. Buradaki en önemli nokta ise: Stres bozukluğu ile başa çıkabilmektir. Peki stres bozukluğuyla nasıl başa çıkabiliriz? Stresle başa çıkma konusunda ilk olarak bilinmesi gereken, her bireyin farklı şekillerde ve farklı yöntemlerle stresle başa çıkabildiğidir. Öncelikle her bireyin kendine göre düzeni ve benimsemiş olduğu kuralları bulunmaktadır. Kişide bu düzenin ve bu kuralların bozulması kişileri tam olarak bu noktada strese sürüklemektedir. Stres bozukluğu ile başa çıkmanın bir diğer yolu ise, hayaller kurulup yıkıldığı zaman stres içerisine girmektense o anın tadını çıkarmaya odaklanmayı öğrenmektir. Bunun yanı sıra oldukça etkili olan nefes egzersizleri, stresi kontrol altına alıp, stres anını yönetmemizi sağlar. Aynı zamanda stres anında yapılacak doğru nefes egzersizleri, stresi doğru bir biçimde yönetmeyi ve sakinleşerek doğru düşünmeyi sağlayacaktır. Stres ile başa çıkmada meditasyon ve yoga gibi mental sağlığımızı, bedenimizi kontrol altına almamızı sağlayacak aktiviteler stres ile başa çıkmayı oldukça kolaylaştıracaktır.

Hayat yaşadığımız süre boyunca bize sadece güzelliklerini göstermez. Bazen sıkıntılar yaşayabilir, üzülebilir, mutsuz olabiliriz. Bu anlarda öfke duymamız bazen kaçınılmaz olmaktadır. Fakat öfke fazlasıyla yaşandığı zaman hem bireylerin kendilerine hem de bireyin karşısındaki kişiye zarar verebilecek bir duygudur. Kişiyi strese sokan olaylarda öfke kontrolünü sağlamayı öğrenebilmek oldukça önem arz etmektedir. Stresi, hayatımızın bir parçası olarak tanımladık fakat fazla yaşanılan stres pek çok ciddi sağlık problemlerinin başında gelmektedir. Bu yüzden stresle başa çıkmada zaman yönetimini de iyi yapabilmemiz gereklidir. Bilindiği üzere zaman insanların ortaya çıkardığı bir kavramdır. Hayatın genel akışını sağlayan tüm olaylar için zamana ihtiyaç duyulur. Bu nedendendir ki zaman hayatımızın mutlak bir parçasıdır. Zamanı iyi yönetemediğimiz durumlarda stres yaşamamız kaçınılmazdır. Bu durumlarda stresle başa çıkmak için zaman yönetimini nasıl yapmalıyız? İlk olarak zaman planlaması bireyden bireye değişiklik gösterir. Zaman planlanması yazılarak yapılmalıdır, yazılarak yapılan planların akılda kalma süresi oldukça yüksek ve motive edicidir. Bir sonraki adımımız ise amacımızı açık ne net bir şekilde belirlemektir. Örneğin ‘yapmak istediğim tam olarak ne?’ şeklinde amacımızı doğru bir şekilde ifade etmemiz gereklidir. Yıllık bir plan yapılacaksa eğer, bir yıl içerisinde hedeflenilen amaçları, önemli yerleri belirtmek gereklidir. Bunun yanı sıra haftalık bir program yapılması, günleri daha net planlamamızı ve zamanı etkin kullanmamızı sağlayacaktır. Bu sayede yapılacak işlerin ve sorumlulukların yığılmasını önler ve stres altına girmekten uzaklaştırır. Planlama yapılırken öncelik sıralamasına oldukça dikkat edilmelidir. Öncelikler listenin ilk başına yazılmalıdır ve bu sayede olası stresten korunmalıdır. Zaman yönetme sırasında gereksiz ayrıntılarda kaybolmamak çok önemlidir. Örneğin plan dışı bir olay veya durum gelişebilir, ‘telefon araması, sosyal medyayı gereğinden fazla bir şekilde kullanma gibi’ bu durumları kontrol altına alarak gündelik, haftalık programlarımızı bozmamaya özen göstermeliyiz.