29.09.2025 Pazartesi

Tükenmişlik Sendromu Nedir? Belirtileri ve Başa Çıkma Yolları

Günümüzün hızlı ve stresli yaşam koşulları, birçok kişiyi hem fiziksel hem de zihinsel olarak zorlamaktadır. Bu durumun en belirgin sonuçlarından biri ise *tükenmişlik sendromu*dur. Peki tükenmişlik sendromu tam olarak nedir ve nasıl başa çıkılır?

Tükenmişlik Sendromu Nedir?

Tükenmişlik sendromu, özellikle yoğun iş temposu, stres ve duygusal baskı altında çalışan kişilerde görülen duygusal, fiziksel ve zihinsel yorgunluk halidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bu durumu "işle ilgili kronik stresin başarılı bir şekilde yönetilememesi" olarak tanımlar.

Tükenmişlik Sendromu Belirtileri

Tükenmişlik sendromunun belirtileri kişiden kişiye değişse de, en sık görülen belirtiler şunlardır:

- Sürekli yorgunluk ve halsizlik  
- Uyku bozuklukları  
- Konsantrasyon eksikliği  
- İşe karşı ilgisizlik  
- Kendini değersiz veya yetersiz hissetme  
- Sosyal geri çekilme  
- Sinirlilik, sabırsızlık  
- Fiziksel şikayetler (baş ağrısı, mide sorunları vb.)

Bu belirtiler, kişinin hem iş hem de özel hayatında ciddi sorunlara yol açabilir.

Tükenmişlik Sendromunun Nedenleri

- Aşırı iş yükü ve yoğun tempo

- Takdir edilmemek, değersizlik hissi  
- Kontrolsüz stres  
- Kişisel sınırların ihlali  
- Mükemmeliyetçilik  
- Sosyal destek eksikliği  
- İş-özel hayat dengesizliği

Bu nedenler zamanla bireyin tükenmesine ve ruhsal çöküntü yaşamasına neden olabilir.

Tükenmişlik Sendromuyla Nasıl Başa Çıkılır?

1. Kendini tanı ve sınır koy: Her şeye yetişmeye çalışmak seni tükenmişliğe sürükleyebilir. Kapasiteni fark et ve sınırlarını belirle.  
2. Molalar ver: Günde birkaç dakika bile olsa kendine zaman ayırmak zihinsel dinlenmeye katkı sağlar.  
3. Destek al: Profesyonel bir psikologdan yardım almak bu süreçte çok değerlidir.  
4. Sosyal çevreni güçlendir: Sevdiklerinle vakit geçirmek, yalnızlık hissini azaltır.  
5. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları: Dengeli beslenme, egzersiz ve yeterli uyku iyileşmeyi destekler.  
6. İş-özel yaşam dengesi kur: Kendine keyif aldığın hobiler ve sosyal etkinlikler ekle.

Sonuç olarak, tükenmişlik sendromu, ihmal edilmemesi gereken ciddi bir psikolojik durumdur. Belirtileri erken fark edip uygun adımlar atıldığında, bu süreci atlatmak mümkündür. Unutma, sağlığın her şeyden önemlidir.